Handel z Unią Europejską
Całkowity wolomen handlu między UE i RWPZ wyniósł w 2013 r. 152 mld Euro (znaczacy wzrost z 100,6 mld Euro z roku 2010). Kraje Rady Współpracy Zatoki Perskiej stanowią 4,2% całkowitego handlu UE i są znaczącym rynkiem eksportowym UE, obecnie piątym co do wielkości na świecie.
UE była największym partnerem handlowym RWPZ w 2012 r. pokrywajac 12,8% zapotrzebowania całkowitego handlu UE. Udział w handlu z UE Japonii wyniósł 12,7%, Indii 11,5% a Chin 11,3%.
Handel pomiędzy UE i RWPZ wzrastał srednio o 5,8% od 2008r. do 2013 r., spadł o 25% w 2009 i ponownie wzrastał w 2010 do poziomu z roku 2008. Od 2010 stale wzrastał (+51% w 3 lata).
W 2013 UE eksportowała do krajów Zatoki głownie artykuły przemysłowe (78%, z czego 44,6% to maszyny i sprzęt transportowy i 11% artykuły chemiczne) oraz rolnictwo i surowce (8,7%). Import UE z krajow Zatoki składał się głównie z paliw i produktów wydobywczych (78,2%), oraz produktów chemicznych (10,1%). Źródło: Komisja Europejska (http://ec.europa.eu/)
Polska – ZEA
Zjednoczone Emiraty Arabskie (ZEA), to stosunkowo młode (istnieje od 1971 r.) państwo arabskie na Bliskim Wschodzie, położone nad Zatoką Perską i Omańską, składające się z siedmiu emiratów: Abu Zabi, Dubaj, Szardża, Adżman, Umm al-Kajwajn, Ras al-Chajma i Fudżajra. Graniczy z Arabią Saudyjską i Omanem. Największe miasta: Dubaj – ok. 1,9 mln mieszkańców, Abu Zabi (stolica państwa) – 980 tys., Szarża – 850 tys. (CIA, The World Factbook). Największe grupy narodowościowe: Hindusi, Pakistańczycy, Bengalczycy, Filipińczycy, Egipcjanie, Sudańczycy, Palestyńczycy, Irańczycy. Największą zachodnią grupą narodowościową są Brytyjczycy. Rdzenni Emiratczycy stanowią ok. 18%-20% ludności kraju, a ludność arabska liczy ogółem – ok. 40%. Językiem oficjalnym jest arabski, lecz w praktyce językiem powszechnie używanym jest język angielski. W użyciu są również języki poszczególnych grup etnicznych (malayalam, hindi, urdu, farsi, tagalog i inne)1.
Gospodarcze umowy dwustronne:
Polska i ZEA zawarły cztery umowy dwustronne o charakterze gospodarczym. Są to:
– Umowa o unikaniu podwójnego opodatkowania;
– Umowa o wzajemnym popieraniu i ochronie inwestycji;
– Umowa o współpracy w komunikacji lotniczej.
– Umowa o współpracy gospodarczej.
Umowy te stanowią ważną podstawę rozwoju handlu i inwestycji między obydwoma krajami. W dniu 7 lutego 2013 r. w Warszawie zostało podpisane porozumienie o współpracy dwustronnej między Komisją Nadzoru Finansowego a jej emirackim odpowiednikiem Securities & Commodities Authority. W dniu 11 grudnia 2013 roku w Abu Zabi podpisany został Protokół między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej a Rządem Zjednoczonych Emiratów Arabskich zmieniający Umowę między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej a Rządem Zjednoczonych Emiratów Arabskich w sprawie unikania podwójnego opodatkowania i zapobiegania uchylaniu się od opodatkowania w zakresie podatków od dochodu i majątku sporządzoną w Abu Zabi dnia 31 stycznia 1993 roku oraz Protokół sporządzony w Abu Zabi dnia 31 stycznia 1993 roku2.
Handel zagraniczny
Zjednoczone Emiraty Arabskie są obecnie (dane za 2013 rok) największym partnerem handlowym Polski w rejonie RWPZ. Obroty handlowe między obu krajami doszły do poziomu 865,7 mln USD za 2013 roku. Dzieje się tak dzięki bardzo dynamicznie rozwijającemu się eksportowi z Polski (752,5 mln USD), przy lekkim ożywieniu po stronie wolumenu importu z ZEA 112,9 mln USD. Eksport do ZEA stanowi 51,77% ogółu dostaw na obszar krajów RWP – a dodatnie saldo wymiany handlowej z tymi krajem stanowi 54,35% dodatniego salda obrotów Polski z krajami RWPZ1.
Obroty handlowe ZEA-Polska w 2013 i 2014 r.w zestawieniu z innymi państwami RWPZ
2014 r. [USD] | 2013 r. [USD] | Dynamika [%] | Udział [%] | ||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Nazwa | Eksport | Import | Obroty | Saldo | Eksport | Import | Obroty | Saldo | Eksport 14 r. | Import 14 r. | Obroty 14 r. |
Eksport 14 r. |
Eksport 13 r. |
Import 14 r. |
Import 13 r. |
Obroty 14 r. |
Obroty 13 r. |
Arabia Saudyjska |
694 689436 |
607 49957 |
755 439393 |
663 939479 |
506 770581 |
101 239804 |
607 770581 |
405 290973 |
137 | 60 | 124 | 34,1 | 34.9 | 19,5 | 34,7 | 32,2 | 34,8 |
Bahrajn | 278 58637 |
555 65548 |
834 24185 |
-277 06911 |
124 94148 |
437 01524 |
561 95672 |
-312 07376 |
223 | 127 | 148 | 1,4 | 0,9 | 17,8 | 15 | 3,6 | 3,2 |
Katar | 535 20242 |
164 22841 |
699 43083 |
370 97401 |
305 58539 |
187 28520 |
492 87059 |
118 30019 |
175 | 88 | 142 | 2,6 | 2,1 | 5,3 | 6,4 | 3 | 2,8 |
Kuwejt | 687 86211 |
335 8378 |
721 44589 |
654 27833 |
555 15769 |
372 3058 |
592 38827 |
517 92711 |
124 | 90 | 122 | 3,4 | 3,8 | 1,1 | 1,3 | 3,1 | 3,4 |
Oman | 648 15968 |
128 67252 |
776 83220 |
519 48716 |
962 21724 |
107 99448 |
106 021172 |
844 22276 |
68 | 199 | 73 | 3,2 | 6,6 | 4,1 | 3,7 | 3,3 | 6,1 |
Zjednoczone Emiraty Arabskie |
112 7810063 |
162 548843 |
129 0358906 |
965 261220 |
752 262214 |
113 235295 |
865 497509 |
639 026919 |
150 | 144 | 149 | 55,4 | 51,8 | 52,2 | 38,9 | 54,9 | 49,6 |
Razem | 203 748 0557 |
311 512 819 |
234 899 3376 |
172 596 7738 |
145 258 3171 |
291 427 649 |
174 401 0820 |
116 115 5522 |
100 | 100 | 100 | 100 | 100 | 100 |
Źródło: Insigos.
Polski eksport przez ostatnie lata stale rośnie: w roku 2013 wzrósł o 66% w stosunku do tego samego okresu w roku 2012, natomiast w roku 2014 wzrósł o kolejne 67%. Eksport o wartości 1,12 mld USD i import szacowany na 162,5 mln USD przyczyniły się do największego dodatniego salda polskiego handlu z krajami tego obszaru, które wyniosło 965,2 mln USD.
Polska importuje z Emiratów głównie aluminium hutnicze (63,6% importu ogółem). Drugą większą grupę towarową stanowią tworzywa sztuczne (14,9%), a kolejną – urządzenia mechaniczne, elektryczne, optyczne – 13,6%. Inne istotne grupy towarowe to materiały i wyroby włókiennicze oraz wyroby z kamienia, gipsu i cementu (7,9%).
Import z ZEA do PL
Pierwszą pozycję w polskim eksporcie do ZEA zajmuje grupa urządzeń mechanicznych, elektrycznych i narzędzi (41,5%). Następnie – metale nieszlachetne i wyroby z nich (głównie stal i żeliwo) – 18,8%. Towary spożywcze i używki (tytoń); – 14,7% eksportu przypadło na gotowe – 6,9% eksportu przypadło na szeroko rozumiane wyroby chemiczne, a na kolejnych pozycjach znalazły się: – wyroby różne – 6,5%; – pojazdy, statki, jacht – 3,4%; – materiały i wyroby włókiennicze – 2,9%. Inne istotne grupy towarowe to produkty pochodzenia zwierzęcego i roślinnego, produkty mineralne, tworzywa sztuczne i wyroby z nich, drewno i wyroby z niego (w tym meble), wyroby z kamienia, cementu, azbestu oraz przyrządy i aparatura optyczna, pomiarowa, medyczna. Listę większych pozycji eksportowych zamykają metale i kamienie szlachetne oraz sztuczna biżuteria – 0,75%.
W wytwarzaniu produktu globalnego brutto dominuje przemysł naftowo-gazowy (29,2%), po którym następują: usługi (prywatne i publiczne – 13,8%, przemysł przetwórczy (15%), handel ((9%), gastronomia i hotelarstwo (1,8%), budownictwo (10,7%), sektor obrotu nieruchomościami (8,2%), transport i łączność (7,1%), rolnictwo (1,7%), sektor produkcji energii (1,6%) i usługi komunalne (1,9%).
Eksport ropy naftowej skierowany jest głównie do Japonii, Korei Południowej, ChRL i innych państw Azji Wschodniej. Główny przedmiot nie-węglowodorowego eksportu ZEA to aluminium hutnicze, którego Emiraty są czołowym eksporterem na świecie. Drugą ważną pozycją w tej grupie jest złoto, będące czołową pozycją reeksportu: przez Dubaj przechodzi 10% światowych obrotów tym metalem. Główni odbiorcy emirackiego eksportu to Japonia (24%), Korea Południowa (9%), Tajlandia (5%), Indie (4,8%) i Iran.
Import pochodzi głównie z Chin (13%), Indii (10%), USA (8,7%), Japonii (6,1%), Niemiec (ok. 6%), oraz Wielkiej Brytanii (5,3%), Włoch (4,6%) i Turcji1.